Edward Lubowski

Edward Lubowski (1837–1923) urodził się i studiował w Krakowie, większość życia spędził jednak w Warszawie, gdzie był w swoim czasie wpływowym krytykiem i wziętym komediopisarzem. Ogłosił tylko jeden przekład Shakespeare’a: był to przetłumaczony prozą Tymon z Aten („Biblioteka Warszawska” 1870). Drukowany w czasopiśmie przekład stanowił uzupełnienie zróżnicowanej aktywności literackiej Lubowskiego. Tekst nie wszedł do głównego nurtu recepcji, dowodzi jednak, jak niestabilna była polska norma przekładowa u progu lat siedemdziesiątych, z kilkoma modelami prozodycznymi proponowanymi jako najtrafniejszy odpowiednik angielskiego wiersza białego.

Tłumaczenie Shakespeare’a nie miało większego znaczenia dla twórczości własnej Lubowskiego, a ogłoszony drukiem, lecz nigdy niewystawiony przekład Tymona z Aten był prawdopodobnie owocem krótkotrwałego zaangażowania z myślą o nadchodzących sezonach teatralnych. Lubowski był przekonany, że przekład prozą spotęguje atrakcyjność sceniczną dramatu. We wstępie do przekładu klasyfikował Tymona bardziej jako satyrę aniżeli tragedię, co sprzyjało eksponowaniu karykaturalności postaci ze szkodą dla wymiaru psychologicznego dramatu. Lubowski tłumaczył na wczesnym etapie własnej kariery, jak również w okresie poprzedzającym edycję Józefa Ignacego Kraszewskiego. Jego tłumaczenie było więc przekładem inicjalnym, którego celem było wprowadzenie nieznanego utworu do polskiej świadomości literackiej w sposób korespondujący ze znanymi wzorcami dramaturgicznymi.

Krytyka przekładu Lubowskiego dotyczyła głównie zamiany wiersza białego na prozę. Również sam tłumacz, zastrzegając przeznaczenie teatralne swej pracy, pośrednio przyznawał, że pełnowartościowy przekład Shakespeare’a powinien oddawać prozodię oryginału. Okazjonalnie doceniano jednak płynność i brzmienie przekładu Lubowskiego, który mimo to – być może z uwagi na znikomą popularność przetłumaczonej sztuki w ogóle – nigdy nie trafił na scenę. Przekład nie był w żadnej formie wznawiany.